Phí gas trên mạng Ethereum ghi nhận sự giảm mạnh trong tháng 8/2024. Mức phí trung bình đạt mức thấp kỷ lục trong vòng 5 năm qua, điều không tưởng khi phần lớn người dùng e ngại sử dụng Ethereum do phí giao dịch “trên trời”.
Theo dữ liệu từ Dune, vào ngày 16/08, phí gas trung bình trên mạng Ethereum đã có lúc giảm xuống dưới mức 1 Gwei, lần đầu tiên trong lịch sử mạng lưới.
Diễn biến này xảy ra trong bối cảnh chỉ mới tuần trước, vào ngày 10/08, cộng đồng đón nhận cú sốc khi lần đầu tiên phí gas trên Ethereum giảm xuống dưới 2 Gwei trong vòng 5 năm.
Trong quá khứ, rất nhiều tranh cãi đã nổ ra xung quanh việc liệu phí gas trên Ethereum có đang ở mức quá cao hay không. Nhiều người cho rằng phí gas cao đang cản trở sự phát triển và sự tham gia của người dùng vào mạng lưới Ethereum. Tuy nhiên, sự xuất hiện của các giải pháp mở rộng Layer 2 (L2) đã giúp giải quyết phần nào vấn đề này.
L2 hoạt động như một lớp xử lý bổ sung trên mạng Ethereum, giúp cải thiện tốc độ giao dịch và giảm chi phí cho người dùng. Nhờ vào sự phổ biến ngày càng tăng của các mạng L2 như Optimism, Arbitrum và việc triển khai EIP-4844, phí gas trên Ethereum đã giảm đáng kể.
Tuy nhiên, một điểm cần lưu ý là sự giảm phí gas không phải lúc nào cũng là một tín hiệu tích cực. Trong một số trường hợp, phí gas quá thấp có thể dẫn đến lạm phát trên mạng lưới Ethereum. Ví dụ, trong 24 giờ qua, chỉ có 344 ETH được đốt trong khi lượng ETH được phát hành lại đạt tới 2,567 ETH, dẫn đến gia tăng tỷ lệ lạm phát trên mạng.
Lượng ETH bị đốt hàng ngày trên Ethereum đã giảm xuống mức thấp nhất năm 2024, điều này gây lo ngại về việc liệu cơ chế đốt hiện tại có đủ để duy trì tính giảm phát của Ethereum hay không.
Martin Köppelmann, nhà sáng lập Gnosis, đã nhận định rằng mức phí gas hiện tại trên Ethereum đang quá thấp, trong khi cần đạt mức 23.9 Gwei để cân bằng với phần thưởng staking. Ông đề xuất rằng Ethereum nên tăng cường hoạt động trên L1, bao gồm việc tăng giới hạn gas để đảm bảo tính ổn định của mạng lưới.
Một yếu tố đáng quan tâm khác là mặc dù phí gas trung bình đã giảm mạnh, nhưng vẫn có những đợt tăng đột biến xảy ra trên khung thời gian ngắn. Đơn cử như vào ngày 4-5/8, khi thị trường tài chính toàn cầu đón nhận cú sập “Thiên nga đen”, phí gas trên Ethereum tăng vọt lên mức cao bất thường, có lúc đạt hơn 300 Gwei.
Tuy nhiên, theo quan điểm của các chuyên gia, những đợt tăng đột biến này là một phần tất yếu của cách thức vận hành thị trường gas trên Ethereum.
Trong một thị trường tự do, các tài sản khan hiếm như không gian block an toàn trên blockchain luôn được đấu giá cho người trả giá cao nhất. Điều này có nghĩa là trong các thời điểm có nhu cầu cao, phí gas sẽ tăng lên để ưu tiên những giao dịch quan trọng. Đây là lý do tại sao các tổ chức lớn hoặc các nhà cung cấp L2 sẵn sàng chi trả mức phí cao hơn để đảm bảo giao dịch của họ được xử lý kịp thời.
Tuy nhiên, đối với nhóm người dùng nhỏ lẻ, sự biến động này có thể gây trở ngại lớn khi họ phải bỏ ra 10 USD để làm gas cho một giao dịch trị giá 5 USD. Vì vậy, nhiều chuyên gia dự đoán rằng trong tương lai, phần lớn phí gas sẽ được trừu tượng hóa khỏi người dùng cuối, đặc biệt là những người dùng cá nhân.
Trên thị trường đã bắt đầu xuất hiện các nhà tiên phong cho loại giải pháp này, chẳng hạn như các giao dịch USDC trên mạng Base. Theo Coinbase, mạng Base sẽ miễn toàn bộ phí gas khi chuyển và rút USDC giữa Coinbase và Base.
Điều này có thể trở thành tiêu chuẩn chung khi các ứng dụng phi tập trung (dApps) và các nhà cung cấp ví tiếp tục cạnh tranh về trải nghiệm người dùng và hiệu suất giao dịch.
Với sự phát triển của các giải pháp mở rộng L2 và sự gia tăng hiệu suất của mạng Ethereum, phí gas có thể tiếp tục duy trì ở mức thấp trong thời gian tới. Tuy nhiên, sự biến động vẫn là điều không thể tránh khỏi, đặc biệt trong các thời điểm có sự kiện lớn hoặc sự gia tăng đột ngột về khối lượng giao dịch.
Điều quan trọng là Ethereum và các nhà phát triển cần tìm ra cách tối ưu hóa cấu trúc phí để vừa đảm bảo tính bảo mật và hiệu suất của mạng lưới, vừa không gây cản trở cho người dùng cuối.
Trong khi đó, sự cạnh tranh giữa các giải pháp L2 sẽ tiếp tục tạo động lực cho sự cải thiện không ngừng về giá phí gas và trải nghiệm người dùng trên toàn bộ hệ sinh thái Ethereum.